Hoofdlijnen van de programmabegroting

Hieronder staan de uitgangspunten voor het opstellen van begroting 2021 en de meerjarenraming 2022-2024. Deze zijn vastgesteld bij de Kaderbrief 2021 in juli 2020:

• de basis voor de begroting is bestaand beleid inclusief de raadsbesluiten t/m de 1e bestuursrapportage 2020 en Kaderbrief 2021;
• nieuw beleid/voorstellen investeringen worden overgenomen uit de 1e bestuursrapportage 2020 en de Kaderbrief 2021;
• voor de berekening van de gemeentefondsuitkering wordt rekening gehouden met de uitkomsten van de septembercirculaire 2020;
• de begroting 2021 wordt opgesteld tegen lopende prijzen;
• voor loonstijging zijn de circulaires richtinggevend;
• voor de jaren 2022-2024 wordt gerekend met constante prijzen (geen loon- en prijsstijging);
• de tarieven worden in 2021 inflatoir verhoogd met 1,8%;
• het renteomslagpercentage bedraagt 1%;
• de rekenrente voor nieuw aan te trekken geldleningen is 1,5%;
• de aan de grondexploitaties toe te rekenen rente is gebaseerd op de werkelijk betaalde rente over het gemeentelijke vreemde vermogen (de uitstaande geldleningen). Voor de begroting 2021 is uitgegaan van 1,75% ;
• de ramingen voor grondexploitaties (inclusief de ramingen voor plankosten) zijn ontleend aan de  nota Meerjaren Grondexploitatie 2021-2024. Deze ligt tegelijkertijd met deze begroting voor ter besluitvorming;
• de netto schuld quote bedraagt maximaal 100%.

In aanvulling/afwijking op deze uitgangspunten geldt dat:

• geen compensatie voor prijsstijging van 1,8% in 2021 wordt toegepast voor lasten, met uitzondering van de verleende subsidies. Wel voor de baten.

Bij de 1e bestuursrapportage 2020 hebben wij het financieel perspectief voor 2021 en volgende jaren geschetst. Een sluitende begroting en het weerstandsvermogen op orde.
De Kaderbrief 2021 was beleidsarm. Trends en ontwikkelingen zijn voor 2021 en verdere jaren gesignaleerd en financieel vertaald. De voorstellen in de Kaderbrief 2021 zijn verwerkt in de nu voorliggende (meerjaren)begroting 2021-2024.
Daarbij merken wij op dat de budgetten voor deze voorstellen eerst door uw raad beschikbaar worden gesteld op het moment dat de raad de begroting 2021 vaststelt.

Onderstaand een overzicht met als vertrekpunt de uitkomsten zoals deze gepresenteerd zijn bij de 1e bestuursrapportage 2020 inclusief een korte toelichting op de structurele en incidentele bijstellingen.

Tegelijkertijd met deze begroting bieden wij u het MJP 2021 aan. Daarin geven wij per grondexploitatie een actueel beeld van de stand van zaken en prognose voor de planperiode. Per saldo dient een bedrag van € 8.000 toegevoegd te worden aan de voorzieningen. Daarnaast kan de exploitatie met betrekking tot Haven West worden afgesloten, dit levert een voordeel op van € 148.000. Dit wordt verwerkt in de 2e bestuursrapportage van 2020.

Het weerstandsvermogen is een belangrijk item binnen de gemeentelijke financiële huishouding. Er dient een goed evenwicht te zijn tussen enerzijds de risico’s en anderzijds de mogelijkheden om die op te vangen.
Bij de Kadernota 2017 is het minimale weerstandsvermogen berekend voor de gemeente Ommen. De minimaal benodigde algemene reserve is berekend op € 3,5 miljoen. De onderbouwing is geactualiseerd en als volgt:

Hieronder is het verloop van de algemene reserve weergegeven, gebaseerd op de begroting zoals deze nu voorligt:

Op basis van bovenstaande kan geconcludeerd worden dat Ommen de algemene reserve ruim boven de gewenste minimale omvang van € 3,5 miljoen in 2024 heeft.

Ratio risico's versus algemene reserve
De som van de (gekwantificeerde) risico's is € 3.500.000
De algemene reserve is per 1 januari 2021 groot € 12.538.000

Vergelijking van deze bedragen leidt tot onderstaande uitkomst:

Idealiter is de uitkomst van deze ratio 1 of hoger.  Een score van 3,6 kwalificeert als uitstekend.

* Het gaat hier om de nettoschuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen.
** De belastingcapaciteit wordt berekend door de totale woonlasten meerpersoonshuishouden in jaar t te vergelijken met het landelijk gemiddelde in jaar t-1 en uit te drukken in een percentage.

Vanuit het Bestuursakkoord Samen Ommen mag de netto schuld quote niet hoger zijn dan 100%. Dit is gelijk aan de normering van de VNG. Meerjarig blijft Ommen ruim onder de 100%.

Voor gemeenten zijn er, in tegenstelling tot het bedrijfsleven, geen harde normen voor wat betreft de solvabiliteit. Ommen kende altijd een vrij lage solvabiliteit en meerjarig is te zien dat deze langzaam omhoog gaat richting de 30% in 2024, wat een positieve ontwikkeling is.

Ook de grondexploitatie laat een gunstige ontwikkeling zien. Ommen kent nu een relatief grote grondpositie, de komende jaren neemt deze sterk af.

Hieronder treft u het vaststellingsbesluit voor de begroting aan.

Raadsbesluit

Onderwerp: programmabegroting 2021 en meerjarenbegroting 2022 t/m 2024

De raad van de gemeente Ommen;

mede gelet op de Kaderbrief 2021;

gelezen  het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 6 0ktober 2020;

gelet op de artikelen 189 tot en met 191 van de Gemeentewet;

Besluit:

1. Met inachtneming van de deelbesluiten als genoemd onder punt 4 en verder, de programmabegroting 2021 vast te stellen, inclusief het onderdeel Reserves en Voorzieningen;

2. De programmabegroting 2022-2024 voor kennisgeving aan te nemen en te gebruiken als basis voor het toekomstige beleid;

3. In te stemmen met de inflatoire verhoging van de tarieven van rechten en belastingen met 1,8 %, met dien verstande dat voor een aantal tarieven het uitgangspunt van 100% kostendekking geldt en als uitwerking van de begroting, dit te verwerken in de tarieven voor 2021, die worden vastgesteld op basis van een afzonderlijk voorstel "vaststelling diverse belastingverordeningen / tarieventabellen 2021";

MET BETREKKING TOT DE BUDGETWIJZIGINGEN DIE INGAAN IN HET BEGROTINGSJAAR 2021:

Structurele mutaties:

4. In te stemmen met de volgende structurele mutaties die geld kosten voor 2021:

5. In te stemmen met de volgende structurele mutaties die geld opleveren voor 2021:

* bedrag is gebaseerd op het daadwerkelijke rentevoordeel op de datum van de herfinanciering.

Incidentele mutaties:

6. In te stemmen met de volgende incidentele  mutaties die geld opleveren voor 2021:

Investeringen:

7. Voor de volgende investeringen, die samenhangen met structurele budgetaanpassingen in de begroting 2021, een krediet beschikbaar te stellen:

Met betrekking tot de begroting in algemene zin:

8. Bovenstaande deelbesluiten, voor zover de financiële consequenties daarvan nog niet functioneel zijn geraamd, te verwerken in een begrotingswijziging voor 2021.

Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Ommen
d.d. 12 november 2020.

De raad voornoemd,